3 Mayıs 2010 Pazartesi

Soru ve Cevaplar İle Sindirim Sistemi

1.Besin maddeleri içeriklerine göre kaça ayrılır?
Besin maddeleri içeriklerine göre karbonhidrat,yağ,protein,vitamin,su ve mineraller olarak gruplandırılır.

2.Sindirim nedir?
Büyük moleküllü besin içeriklerinin hücrelerimizin kullanabileceği kadar küçük moleküllere dönüştürülmesidir.

4.Sindirim hangi olayla başlar?
Sindirim çiğnemeyle başlar.

5.Mekanik sindirim nedir?
Besinlerin,çiğneme ve kas hareketleriyle küçük parçalara ayrılmasına mekanik sindirim denir.

6.Kimyasal sindirim nedir?
Besinlerin enzim adı verilen bazı salgılar yardımıyla parçalanmasına kimyasal sindirim denir.

7.Sindirim sistemimizi oluşturan yapı ve organlar nelerdir?
Ağız,yutak,yemek borusu,mide,ince bağırsak,kalın bağırsak ve anüstür.

8.Sindirime yardımcı organlar nelerdir?
Karaciğer ve pankreastır.

9.Ağızın sindirimdeki görevi nedir?
Besinlerin mekanik sindirimi ağızda çiğnemeyle başlar. Yine karbonhidratların kimyasal sindirimi ağızdaki tükürük içindeki enzimler sayesinde başlar.

10.Yutak hakkında bilgi verin.
Yutak besinlerin ağızdan yemek borusuna iletilmesini sağlar.

11.Yemek borusu hakkında bilgi verin.
Besinleri yapısında bulunan kaslar yardımıyla mideye iletir.

12.Midenin yapısı ve görevi hakkında bilgi verin.
Besinlerin mekanik sindirimi midenin kasılıp gevşeme hareketi ile devam eder. kimyasal sindirim ise mide öz suyu içinde bulunan mide asidi ve enzimler tarafından gerçekleştirilir. Böylece besinler parçalanarak küçük moleküller haline getirilmiş olur. Proteinlerin sindirimi midede başlar.

13.Yağların sindirimi nerede başlar?
İnce bağırsakta.

14.İnce bağırsağa hangi organlardan hangi maddeler gönderilir?
Safra ve pankreas özsuyu.

15.Yağların,proteinlerin ve karbonhidratların sindirimi nerede tamamlanır?
İnce bağırsakta

16.İnce bağırsaktaki emilim olayı hakkında bilgi verin.
En küçük yapı birimlerine kadar parçalanmış moleküllerin ince bağırsaktan kan damarlarına geçmesine emilim denir.

17.Sindirim sistemini en uzun bölümü neresidir?
İnce bağırsaktır.

18.Besinler içerisinde kalan su ve mineraller nerede emilir?
Kalın bağırsakta.

19.Atık maddeler sindirimin sisteminin son bölümü olan nereye gönderilir?
Anüse gönderilir.

20.Besin maddelerinin vücudumuz tarafından kullanılmayan,bölümü nereden vücuttan uzaklaştırılır?
Anüsten uzaklaştırılır.

21.Sindirime yardımcı olan organlar nelerdir?
Karaciğer ve pankreastır.

22.Karaciğerin salgıladığı sıvıya ne ad verilir?
Safra denir.

23.Safra sıvısının görevi nedir?
Safra sıvısı büyük yağ damlalarını küçük parçalara ayırarak yağların mekanik sindirimini sağlar.

24.Pankreas hangi maddeyi salgılar?
Pankreas özsuyunu salgılar.

25.Pankreas özsuyunun görevi nedir?
Pankreas özsuyu;proteinlerin,karbonhidratların ve yağların kimyasal sindirimini gerçekleştiren enzimler içerir.

26.Besin içeriklerinin hücreye kadar izlediği yol nasıldır?
Besin içerikleri ince ve kalın bağırsaktan emilim ile kana geçer. Besin içerikleri kan içerisinde hücrelere taşınır. Besin içerikleri kandan vücuttaki çeşitli hücrelere geçer.

27.Vücudumuzu sıcak tutmak,darbelerden korumak ve enerji sağlamak için gerekli olan madde nedir?
Yağlardır.

28.Dengeli ve yeterli beslenme nedir?
Besin içerikleri olan protein,karbonhidrat,yağ,vitamin,mineral ve suyun ihtiyacımızı karşılayacak oranda birlikte alınmasıdır.

29.Sindirim sitemini hangi faktörler olumsuz yönde etkiler?
Stres,dengesiz ve yetersiz beslenme.

30.Sindirim sistemimizin sağlığını korumak için neler dikkat etmeliyiz.
*Çok sıcak ve çok soğuk şeyler yiyip içmemeliyiz.
*Lokmaları iyice çiğnemeli ve yavaş yemeliyiz.
*Sindirim sistemimizi yoracak kadar çok yemeden kalkmalıyız.
*Kafeinli ve asitli içeceklerden uzak durmalıyız. V.b

SİNDİRİM SİSTEMLERİ




Besin maddelerinin su ve enzimler yardımıyla yapıtaşlarına kadar parçalanması olayına sindirim denir.



A. SİNDİRİM ŞEKİLLERİ





1. Mekanik Sindirim



Fiziksel etkilerle besinlerin daha küçük parçalara ayrılmasıdır. Besinlerin kimyasal yapısı değişmez. Bu olaylarla enzimlerin etki yüzeyi artırıldığı için, esas sindirim kolaylaştırılır ve hızlandırılır.



2. Kimyasal Sindirim



Hücrelerin, protein, yağ ve karbonhidratlı bileşiklerden faydalanabilmesi için bunların hidroliz edilmesi gerekir. Hidroliz; besin maddelerinin su yardımıyla parçalanması reaksiyonlarına denir. Bununla proteinler amino asitlere, yağlar yağ asiti ve gliserole, karbonhidratlar monosakkaritlere, nükleik asitler ise, pentoz, organik baz ve fosfata indirgenir.







Besin maddelerinin bu şekilde en küçük bileşenlerine parçalanmasına tam sindirim denir.



Kompleks besinlerin bazı ara bileşiklere kadar parçalanmasına ise eksik sindirim denir.



3. Hücre içi Sindirim



Fagositoz ve pinositozla hücre içine alınan veya hücre içinde sentezlenen besin maddelerinin, besin kofulunda lizozom enzimleri yardımıyla hidrolizine denir.



Bir hücrelilerin bazılarında, akyuvarlarda, çok hücrelilerden süngerlerde, hidrada ve planaryada görülür.



Amip, besini yalancı ayaklarıyla sararak besin kofulu oluşturur. Oluşan kofula sindirim enzimleri (hidrolitik enzimler) girince sindirim olayı başlar. Besin kofulu sitoplazmik hareketlerle yer değiştirir. Besin kofulunda açığa çıkan sindirim ürünleri difüzyonla sitoplazmaya geçer. Kofuldaki sindirilemeyen artıklar hücre zarından dışarıya atılır.



4. Hücre Dışı Sindirim



Besin maddelerinin hücrelerden dışarıya salgılanan enzimler yardımıyla yapı taşlarına ayrılmasına denir.



Çok hücreli hayvanların çoğunda, saprofit bakterilerde, mantarlarda, böcekçil bitkilerde hücre dışı sindirim görülür.



B. OMURGASIZLARDA SİNDİRİM



Bazılarında besinlerin alınması ve sindirilmeyen artıkların atılması aynı açıklıkla sağlanır. Böyle sindirim sistemlerine eksik sindirim sistemi denir. Hidrada ve planaryada sindirim sistemi bu tiptendir.



Hidrada sindirim boşluğunun tek açıklığı hem ağız hem de anüs olarak görev yapar.



Planaryada sindirim kesesi, hidradakinden farklı olarak dallanmalar yaparak vücudun her tarafına uzanır.



Yuvarlak solucanlardan başlayarak birçok hayvanda, iki açıklıklı ve değişik kısımları özelleşmiş boru şeklinde sindirim kanalı bulunur. Bu şekilde olan sindirim sistemine tam sindirim sistemi denir.



Halkalı solucanlardan olan toprak solucanında tam sindirim sistemi bulunur. Alınan besinler, yemek borusundan geçerek kursağa gelir, besin maddeleri burada yumuşatılır ve taşlık denilen bölgeye aktarılarak taşların yardımıyla mekanik olarak parçalanır. Daha sonra bağırsağa geçen besinler, buradaki hücrelerden salgılanan enzimlerle sindirilir. Sindirim ürünleri bağırsak hücreleri tarafından emilir ve artık maddeler anüsten dışarıya atılır.



C. OMURGALILARDA SİNDİRİM



Omurgalı canlıların tamamında ağızla başlayıp anüsle ve kloakla tamamlanan tam sindirim sistemi bulunur.



Kuşlarda gaga şeklini almış ağızda diş bulunmaz. Memeli canlılarda dişlerin yaptığı işi kuşlarda taşlık üstlenmiştir. Kursak besinlerin biriktirilmesini ve yumuşatılmasını sağlar. I. mide (bezli mide) besinlerin yumuşatılmasını ve kayganlaştırılmasını sağlar.



Kuşlarda kimyasal sindirim ince bağırsağa bağlı pankreastan ve karaciğerden gönderilen yardımcı sıvılar sayesinde gerçekleştirilir. Artık maddeler kloaktan dışarıya atılır. 2. mide (taşlık) besinlerin taşlar yardımıyla mekanik olarak sindirilmesini sağlar.

2 Mayıs 2010 Pazar

SINAV KONULARI

  • CANLILIĞIN TEMEL BİRİMİ HÜCRE
  • DUYU ORGANLARI
  • CALI SİSTEMLERİ
  • SİNDİRİM SİSTEMİ
  • SOLUNUM SİSTEMİ
  • DOLAŞIM SİSTEMİ
  • BOŞALTIM SİSTEMİ
  • ÜREME SİSTEMİ

SINAV TARİHİ :30 MAYIS ÇARŞAMBA